ในยุคที่โลกเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและซับซ้อน ทั้งเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม การเผชิญกับความเปราะบางของสังคม ผู้คนวิตกกังวลต่อการคาดเดาสังคมได้ยาก ตลอดจนแนวโน้มของสังคมที่เข้าสู่การเป็นสังคมสูงวัย ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีแบบก้าวกระโดด วิกฤตสิ่งแวดล้อม และความขัดแย้งของผู้คน ซึ่งล้วนแต่ทวีความท้าทายต่อ สุขภาวะทางกาย จิตใจ และสังคม ของประชากรทุกช่วงวัย

เพื่อตอบโจทย์นี้ แนวคิด Inner Development Goals (IDGs) จึงถูกเสนอเป็นกรอบสำคัญในการพัฒนาทักษะภายใน เช่น การรู้จักตนเอง (Being) การคิดอย่างลึกซึ้ง (Thinking) ความสัมพันธ์ (Relating) การร่วมมือ (Collaborating) และการลงมือปฏิบัติ (Acting) ซึ่งล้วนจำเป็นต่อการบรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs)

องค์กรทั้งรัฐและเอกชนต่างตระหนักถึงความสำคัญของการพัฒนาทุนมนุษย์แบบองค์รวม ที่ไม่เพียงมีความรู้และทักษะ แต่ยังต้องมีสุขภาวะทางกาย-ใจ ความยืดหยุ่นทางอารมณ์ และการยอมรับความหลากหลาย (Diversity, Equity, and Inclusion: DEI) สอดคล้องกับแนวโน้มเยาวชนยุคใหม่ที่ให้ความสนใจกับศาสตร์ด้านจิตวิทยา การพัฒนาตนเอง และสุขภาวะ

คณะวิทยาการเรียนรู้และศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เป็นผู้นำด้านการจัดการเรียนรู้เชิงรุกภายใต้พหุศาสตร์ และการพัฒนาศักยภาพมนุษย์ผ่านการสอนเชิงประสบการณ์ วิจัย และบริการวิชาการ ทำงานร่วมกับองค์กรเครือข่ายภายนอก เพื่อสร้างบุคลากรที่สามารถรับมือกับความเปลี่ยนแปลง และขับเคลื่อนสังคมอย่างยั่งยืน

จากพื้นฐานดังกล่าว คณะจึงพัฒนาหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาศักยภาพมนุษย์และสุขภาวะ (B.A. in Human Potential and Well-being) ที่มุ่งเน้นการบูรณาการความรู้จากศาสตร์หลากหลาย เช่น การพัฒนาศักยภาพมนุษย์ ประสาทวิทยาศาสตร์ สุขภาวะองค์กรและสังคม จิตวิทยา ความเสมอภาคทางสังคม ศาสตร์บำบัดทางด้านศิลปะ ละคร ดนตรี ตลอดจนธรรมชาติบำบัด และทักษะการอำนวยการเรียนรู้ เพื่อตอบโจทย์โลกใหม่และสร้างบัณฑิตที่พร้อมเป็นกำลังสำคัญของสังคมในศตวรรษที่ 21

หลักสูตรนี้สร้างใคร

หลักสูตรนี้มุ่งบ่มเพาะ ""นักพัฒนาศักยภาพมนุษย์และสุขภาวะองค์รวม"" ที่มีความรู้รอบ มีความพร้อมทั้งในด้านความรู้และทักษะในการจัดการกับความท้าทายในระดับบุคคลและองค์กร รวมทั้งการสร้างสุขภาวะที่ดีทั้งทางกาย ใจ สังคม และจิตวิญญาณ มีความสามารถในการปรับตัวแก้ปัญหา สร้างสรรค์ทำงานได้ มีความรู้สึกที่ดีต่อตนเองและผู้อื่น มีความมั่นคงทางจิตใจ มีวุฒิภาวะทางอารมณ์ อยู่ในสังคม และสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงได้ โดยบัณฑิตที่จบไปจะมีสมรรถนะหลักที่จําเป็นต่อการเปลี่ยนแปลงของโลกในอนาคตดังนี้

1) ตระหนักรู้และเติบโตจากภายใน (Self-awareness and Inner Growth) – สามารถเข้าใจตนเอง เห็นศักยภาพตัวเองในฐานะนักพัฒนาศักยภาพมนุษย์ และสามารถกํากับตนเองและพัฒนาตัวเองจากมิติด้านใน

2) คิดอย่างเข้าใจผู้อื่นและเป็นระบบ (Empathic and Systems Thinking) - มีวิธีคิดอย่างเข้าอกเข้าใจผู้อื่น มองสถานการณ์อย่างรอบด้าน เห็นความเชื่อมโยง และเห็นรากของปัญหา ตลอดจนมองเห็นความซับซ้อนของสถานการณ์ต่าง ๆ แบบเป็นองค์รวม

3) สื่อสารและทํางานร่วมกับผู้อื่นได้ (Communication and Collaboration) - สามารถสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพและสร้างสรรค์ และสามารถทํางานร่วมกับผู้อื่นได้

4) เปิดกว้างและมีสมรรถนะทางวัฒนธรรม (Inclusive Mindset and Diversity Competence) –มีวิธีคิดที่เปิดกว้าง ครอบคลุม เคารพความแตกต่างหลากหลาย และแสดงสมรรถนะทางวัฒนธรรมที่จําเป็นได้

5) มีความรู้และความเข้าใจอย่างมืออาชีพในด้านศักยภาพมนุษย์ และสุขภาวะ (Professional Competence in Human Potential and Well-being) - มีความรู้และความเข้าใจที่ครอบคลุมเกี่ยวกับศักยภาพมนุษย์และการพัฒนาภายในจากมุมมองทางจิตวิทยา องค์กร สังคม จิตวิญญาณ และศิลปะ เห็นศักยภาพและความเป็นไปได้ในมนุษย์ ออกแบบกระบวนการและการประเมินผล เพื่อพัฒนาสุขภาวะในองค์กรและสังคม เพื่อให้มนุษย์ได้เติบโตและพัฒนาศักยภาพได้อย่างเต็มความสามารถและสามารถอยู่ร่วมกันได้

เส้นทางการเติบโตของนักพัฒนาศักยภาพมนุษย์และสุขภาวะองค์รวม

แผนการศึกษา

โครงสร้างหลักสูตร

    นักศึกษาจะต้องจดทะเบียนศึกษารายวิชารวมไม่น้อยกว่า 126 หน่วยกิต โดยศึกษารายวิชาต่าง ๆ ครบตามโครงสร้างองค์ประกอบ และข้อกำหนดของหลักสูตรดังนี้

        1) วิชาศึกษาทั่วไป                                   24          หน่วยกิต

        2) วิชาเฉพาะ                                           96          หน่วยกิต

                          2.1) วิชาบังคับด้านศักยภาพมนุษย์และสุขภาวะ                 57          หน่วยกิต

                          2.2) วิชาภาษาอังกฤษ                                                            6           หน่วยกิต

                          2.3) วิชาบังคับเลือก                                                               3           หน่วยกิต

                          2.4) วิชาเลือก                                                                      12          หน่วยกิต

                          2.5) วิชาโท                                                                          18          หน่วยกิต

        3) วิชาเลือกเสรี                                         6         หน่วยกิต

                          รวม                                      126         หน่วยกิต

เรียนรู้อย่างไร

- สนับสนุนให้ผู้เรียนสร้างความรู้จากประสบการณ์ของตัวเอง (Constructivism)

- ผสมผสานความรู้พหุวิทยาการทั้ง วิทยาศาสตร์สุขภาพ จิตวิทยา ศิลปะ มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ (Multidisciplinary)

- การประเมินและพัฒนาองค์ความรู้ที่เชื่อมโยงและสอดรับกับเปลี่ยนแปลงของสังคมโลกทั้งในด้านของเศรษฐกิจ เทคโนโลยี สิ่งแวดล้อมและสังคม

- การจัดการเรียนรู้ที่เน้นการมีบทบาทของผู้เรียนทั้งในและนอกห้องเรียน (Active Learning)

- เน้นการเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ (Experiential Learning)

- ให้ความสำคัญกับการสะท้อนการเรียนรู้ (Reflection)

- การประเมินการเรียนรู้ตามสภาพจริง/ที่หลากหลาย (Authentic Assessment)

- การเรียนรู้ความเป็นมนุษย์ อย่างมีเป้าหมาย และมีความสุข

- การเติบโตด้านในและมิติจิตวิญญาณ (Inner growth and Spiritual perspectives)

- การเรียนรู้ร่วมกับหน่วยงานภายนอกที่ทำงานด้านศักยภาพมนุษย์และสุขภาวะ (Partnership-based learning) -การสังเกตการณ์และลงมือฝึกปฏิบัติการทำงานจริงกับผู้เชี่ยวชาญและนักปฏิบัติที่ดูแลด้านศักยภาพมนุษย์และสุขภาวะในบริบทจริง

กลุ่มองค์ความรู้ / กลุ่มวิชา

วิชาใดน่าสนใจบ้าง

หลักสูตรมีรายวิชาที่น่าสนใจ และทันสมัยหลากหลายวิชา เช่น

- ประสาทวิทยาศาสตร์เพื่อสุขภาวะมนุษย์ (Neuroscience for Human Well-being)

- ความหลากหลาย ความเป็นธรรม และการให้โอกาสในองค์กรและสังคม (Diversity, Equity, and Inclusion in Organizations and Society)

- ความเข้าอกเข้าใจและการสื่อสารระหว่างวัย (Intergenerational Empathy and Communication)

- ความขัดแย้ง ความรุนแรง และการไกล่เกลี่ย (Conflict, Violence and Mediation)

- การบ่มเพาะสุขภาวะองค์กร (Fostering Organizational Well-being)

- จากภูมิปัญญาดั้งเดิมสู่วิถีปฏิบัติสมัยใหม่: เส้นทางจิตวิญญาณเพื่อสุขภาวะองค์รวม (From Traditional Wisdom to Modern Practice: Spiritual Pathways for Holistic Well-being)

- การพัฒนาญาณทัศนะและการเติบโตภายใน (Intuitive Development and Inner Growth Facilitation)

- การเชื่อมโยงกับธรรมชาติและจิตนิเวศวิทยา (Nature Connection and Ecopsychology)

- ศิลปะสร้างสรรค์ในการเยียวยาและพัฒนามนุษย์ (Creative Arts in Healing and Human Development)

- สื่อดิจิทัลสำหรับสุขภาวะทางสังคม (Digital Media for Social Well-being)

- การใช้เกมและเกมมิฟิเคชันเพื่อเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมในสังคมและองค์กร (Games and Gamification for Social and Organizational Behavior Changes)

- พฤฒาวิทยาและการส่งเสริมศักยภาพผู้สูงอายุ (Gerontology and Older Adult Potential Development)

- ความตาย การตาย และความเศร้าโศก (Death, Dying, and Bereavement)

และอื่น ๆ อีกหลายวิชา

จบแล้วทำอะไรได้บ้าง

ตัวอย่างอาชีพหลังเรียนจบ เช่น

- นวัตกรและผู้ประกอบการสังคมด้านสุขภาวะมนุษย์

- นักพัฒนาศักยภาพมนุษย์และสุขภาวะองค์รวมในองค์กร

- นักเชื่อมประสานช่องว่างของบุคคล

- กระบวนกรด้านการเยียวยาและดูแลผู้คน

- นักวิจัยด้านสุขภาวะมนุษย์

- นักออกแบบกระบวนการในการส่งเสริมสุขภาวะมนุษย์

และเราหวังว่าพวกคุณจะสามารถสร้างสรรค์อาชีพทางด้านการพัฒนาศักยภาพมนุษย์และการทำงานด้านสุขภาวะ ที่สอดรับกับความต้องการของสังคมในอนาคตได้อีกหลากหลายอาชีพ และหลายบริบท ทั้งองค์กรภาคธุรกิจ หน่วยงานรัฐ ภาคสังคม และอื่น ๆ

เรากำลังตามหาคนแบบใด

หากคุณเชื่อว่าการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนเริ่มต้นจากภายใน และต้องการพัฒนาศักยภาพของตนเองให้ก้าวไกล ทั้งด้านกาย ใจ ความสัมพันธ์ และจิตวิญญาณ เพื่อมีส่วนร่วมในการสร้างสังคมที่ดีขึ้น หลักสูตรนี้คือก้าวสำคัญที่จะพาคุณไปสู่เป้าหมายนั้น พร้อมเปิดพื้นที่ให้คุณเติบโตอย่างมั่นคง มีพลัง และมีความหมาย

รายละเอียดหลักสูตรเพิ่มเติม